Cuộc nổi dậy của mameluke ở Cairo năm 1677; sự bất mãn về thuế và lời hứa của Sultan

Ai Cập vào thế kỷ XVII là một vùng đất đầy biến động, với quyền lực của nhà Ottoman suy yếu dần và những bất ổn nội bộ ngày càng gia tăng. Bối cảnh này đã tạo ra điều kiện cho cuộc nổi dậy của mameluke, tầng lớp quân sự cai trị Ai Cập, vào năm 1677 tại Cairo. Cuộc nổi dậy này không chỉ là một sự kiện quân sự đơn thuần, mà còn là biểu hiện của những bất mãn sâu sắc đối với chính quyền Ottoman và hệ thống thuế áp đặt lên người dân Ai Cập.

Nguyên nhân dẫn đến cuộc nổi dậy:

Mameluke, vốn là những nô lệ được huấn luyện thành những chiến binh tài ba, đã nắm giữ quyền lực đáng kể ở Ai Cập trong nhiều thế kỷ. Họ sở hữu đất đai, của cải và ảnh hưởng chính trị lớn. Tuy nhiên, vào giữa thế kỷ XVII, tình hình bắt đầu thay đổi.

• Sự gia tăng thuế: Để bù đắp cho những thất bại quân sự và chi phí quản lý ngày càng cao, chính quyền Ottoman đã áp đặt những khoản thuế mới lên người dân Ai Cập. Những khoản thuế này gánh nặng lên mameluke, khiến họ cảm thấy bị o ép và bất mãn.

• Lợi hứa dang dở: Sultan Mehmet IV của nhà Ottoman đã hứa hẹn với mameluke về những quyền lợi và đặc quyền sau khi họ giúp dẹp yên một cuộc nổi dậy ở Syria. Tuy nhiên, Sultan lại không giữ lời hứa, khiến mameluke cảm thấy bị phản bội và tức giận.

• Sự suy yếu của chính quyền trung ương: Việc Ottoman tập trung vào những cuộc chiến tranh ở châu Âu đã làm suy yếu sự kiểm soát của họ đối với các tỉnh xa xôi như Ai Cập. Điều này tạo ra một cơ hội cho mameluke nổi dậy mà không phải đối mặt với sự phản ứng mạnh mẽ từ Constantinople.

Diễn biến cuộc nổi dậy:

Cuộc nổi dậy bắt đầu vào tháng 6 năm 1677 tại Cairo, thủ đô của Ai Cập. Mameluke đã tấn công những doanh trại và cơ quan chính quyền của Ottoman, bắt giữ và xử tử nhiều quan chức. Họ sau đó tuyên bố độc lập cho Ai Cập, với mameluke Kara Mustafa Pasha đứng đầu.

Hậu quả:

Cuộc nổi dậymameluke năm 1677 đã có một tác động đáng kể đến lịch sử Ai Cập:

• Sự cai trị của mameluke: Sau khi dẹp yên quân Ottoman, mameluke tiếp tục cai trị Ai Cập trong gần hai thập kỷ. Thời kỳ này được đánh dấu bằng sự thịnh vượng về kinh tế và văn hóa, với Cairo trở thành một trung tâm thương mại quan trọng trong vùng.

• Sự yếu đi của nhà Ottoman: Cuộc nổi dậy đã làm suy yếu thêm quyền lực của nhà Ottoman ở Ai Cập và khu vực Levant.

• Ảnh hưởng đến các cuộc nổi dậy sau này: Cuộc nổi dậy mameluke năm 1677 trở thành một tiền lệ cho những phong trào đấu tranh giành độc lập khác ở vùng Ottoman trong thế kỷ XVIII và XIX, như cuộc nổi dậy của Muhammad Ali Pasha ở Ai Cập.

Kết luận:

Cuộc nổi dậy mameluke năm 1677 là một sự kiện quan trọng trong lịch sử Ai Cập. Nó cho thấy sự bất mãn ngày càng tăng đối với chính quyền Ottoman và sự mong muốn tự trị của người dân Ai Cập. Sự kiện này cũng đặt dấu chấm hết cho kỷ nguyên cai trị của Ottoman ở Ai Cập và mở ra một thời kỳ mới với mameluke nắm quyền.

Cuộc nổi dậy này là minh chứng cho sức mạnh của những phong trào đấu tranh chống lại sự áp bức và bất công, đồng thời cũng cho thấy sự phức tạp của lịch sử và những tác động sâu xa mà nó có thể mang lại.